Αστεροσκοπείο Πεντέλης

Το Αστεροσκοπείο της Πεντέλης

To Αστεροσκοπείο βρίσκεται στον λόφο της Πεντέλης και χτίστηκε την δεκαετία του '50. Αποτελεί τμήμα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Το Αστεροσκοπείο στεγάζει ένα από τα σπουδαίοτερα τηλεσκόπια του περασμένου αιώνα, το διοπτρικό τηλεσκόπιο Thomas Cooke διαμέτρου 63 cm, που κατασκευάστηκε το 1869 για τον R.S. Newall. Όταν κατασκευάστηκε ήταν το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο της εποχής του. Το 1890 έγινε δωρεά στο Αστεροσκοπείο του Πανεπιστημίου Cambridge. Εκεί παρέμεινε μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα, οπότε και η διοίκηση του αστεροσκοπείου αποφάσισε να το δωρίσει σε όποιο αστεροσκοπείο, Βρετανικό ή όχι, θα ενδιαφερόταν. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών αποδέχτηκε τη δωρεά το 1955, και το 1957, το τηλεσκόπιο αποσυναρμολογήθηκε και μεταφέρθηκε με πλοίο στον Πειραιά. Το τηλεσκόπιο Newall εγκαταστάθηκε το 1958 στον ήδη υπάρχοντα από το 1937 Αστρονομικό Σταθμό Πεντέλης, όπου ειδικά γι' αυτό κατασκευάστηκε ένα κτίριο εξ ολοκλήρου από πεντελικό μάρμαρο. Ο θόλος του κτιρίου είναι ελληνικής κατασκευής διαμέτρου 18 μέτρων, ενώ το πάτωμα είναι κινητό, ώστε να είναι εύκολη η παρατήρηση χαμηλά στον ορίζοντα χωρίς τη χρήση σκάλας.

Βέβαια το τηλεσκόπιο δεν χρησιμοποιείται εδώ και πολύ καιρό για επιστημονκή έρευνα αλλά η ιστορική και εκπαιδευτική του αξία είναι τεράστια. Έτσι, σήμερα στο Αστεροσκοπείο Πεντέλης στεγάζεται το Κέντρο Επισκεπτών του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης. Από τα εγκαίνια του τον Σεπτέμβριο του 1995, έως τώρα, έχουν ξεναγηθεί στο Κέντρο πάνω από 200.000 επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το βασικό μέλημα του Κέντρου Επισκεπτών είναι η διάχυση αστρονομικών γνώσεων προς το ευρύ κοινό, και ειδικά στους νέους και η πληροφόρηση για τα επιτεύγματα και τις ανακαλύψεις της Αστρονομίας. Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται με την οργάνωση σεμιναρίων, διαλέξεων και με νυχτερινές παρατηρήσεις με το τηλεσκόπιο Newall. Ακόμα, το Κέντρο παράγει ταινίες αστρονομικού περιεχομένου, οι οποίες παρουσιάζονται στους επισκέπτες σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του αστεροσκοπείου.